Türkiye'nin Makine İhracatında İlk 9 Ayda 20,7 Milyar Dolarlık Gelir
Türkiye’nin makine ihracatı, serbest bölgeler dahil olmak üzere 2024’ün ilk dokuz ayında 20,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) verilerine göre, ocak-eylül dönemi itibarıyla bir önceki yıla kıyasla makine ihracatı yüzde 1,5 oranında azaldı. Bu düşüşle beraber son 12 ayın toplam makine ihracatı da yüzde 1,7 gerileyerek 28 milyar dolara ulaştı. Eylül ayında ise makine ihracatında küçük bir artış gözlemlendi; ihracat değeri yüzde 0,3 oranında artarken, kilogram başına ortalama ihracat birim fiyatı ise yüzde 5,5 yükselerek 7,7 dolara çıktı.
En Yüksek İhracat Soğutma Makineleri ve İçten Yanmalı Motorlarda
Yılın ilk dokuz ayında Türkiye’nin makine ihracatında başı çeken sektörler arasında, evsel ve endüstriyel soğutma makineleri ile içten yanmalı motor ve aksamları dikkat çekti. Her iki sektördeki ihracat 2 milyar doları buldu. Bunun yanı sıra, alt sektörler bazında en yüksek ihracat artışı ise türbin, jet ve hidrolik silindirler ile tekstil ve konfeksiyon makineleri alanında oldu. Türbin, jet ve hidrolik silindirler yüzde 25’lik bir artış gösterirken, tekstil makinelerinde bu oran yüzde 19 olarak gerçekleşti. Türkiye’nin makine ihracatında en fazla ürün gönderilen ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer aldı ve bu ülkeyi Rusya ile ABD izledi.
Makine ithalatı tarafında ise Türkiye’nin ilk 12 aylık ithalat değeri yüzde 0,2 oranında azalarak 44,5 milyar dolar seviyesinde tamamlandı. İhracatta yaşanan düşüşe rağmen, ithalat verilerindeki bu hafif gerileme Türkiye’nin makine sektöründe yerli üretime olan ilgisini gösteriyor.
Makine Sektörünün Enflasyonla Mücadelesi ve Yüksek Katma Değer İhtiyacı
MAİB Başkanı Kutlu Karavelioğlu, küresel ekonomik durgunluğa rağmen hizmet sektöründe devam eden büyümeye işaret ederek, sanayi sektörlerinin finansal sıkıntılarla mücadele ettiğini belirtti. Özellikle dezenflasyon çabalarının küresel çapta sanayi üretiminde durgunluğa yol açtığını dile getiren Karavelioğlu, dünyada başlayan faiz indirimlerine rağmen talep tarafında henüz canlanma olmadığını ifade etti. Sanayi PMI endeksinin 48,8’e gerilemesi ve ihracat siparişlerinin dört aydır düşüş göstermesi, makine sektöründeki firmaların zorlu bir döneme girdiğinin göstergesi olarak değerlendiriliyor. Karavelioğlu, 2024 yılı için dünya genelinde mal ticaretinde yüzde 2,5 civarında bir büyüme beklentisi olsa da, Türkiye’nin özellikle makine ihracatında fiyatları yükseltmeden satış yapmaya devam etmek zorunda kaldığını vurguladı.
İhracat odaklı makine sektörü, yerli katma değer oranının yüksekliği ve kalifiye personel istihdamı nedeniyle enflasyon baskısından yoğun şekilde etkileniyor. Karavelioğlu, artan maliyetler ve enflasyonun yanı sıra makine teçhizat yatırımlarındaki daralmanın sektör için risk oluşturduğunu belirtti. Türkiye’nin makine sektöründe rekabet gücünü koruyabilmesi için ithalatın kontrollü bir şekilde azaltılması gerektiğine dikkat çeken Karavelioğlu, yerli üretimin desteklenmesi ve nitelikli iş gücünün kaybedilmeden korunması gerektiğini ifade etti.