Yüksek Prim Ödeyerek Daha Yüksek Emekli Aylığı Alınabilir mi?
Emeklilik planlaması yaparken en sık sorulan sorulardan biri, yüksek prim ödemelerinin daha yüksek emekli aylığına yol açıp açmayacağıdır. Bu konu, emeklilikte ekonomik güvence sağlamak isteyen bireyler için büyük bir önem taşır. Özellikle Türkiye’de Sosyal Güvenlik Sistemi’nin karmaşıklığı göz önüne alındığında, emekli maaşının nasıl belirlendiği ve prim ödemelerinin buna etkisi hakkında net bilgilere sahip olmak, gelecekte daha rahat bir yaşam sürmek isteyenler için kritik hale gelmiştir. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, bu soruya yanıt vererek emeklilikte yüksek maaş almanın yollarını detaylı bir şekilde ele almıştır. Peki, gerçekten yüksek prim ödeyerek daha yüksek emekli maaşı almak mümkün müdür?
Ödenen Primlerin Emekli Aylığına Etkisi
Emekli aylığı hesaplamasında, çalışma hayatı boyunca yapılan prim ödemeleri büyük bir rol oynar. Ancak prim ödemelerinin miktarı kadar nasıl ödendiği ve hangi koşullarda ödendiği de son derece belirleyici bir faktördür. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun’un belirttiği gibi, asgari ücretle çalışanların veya isteğe bağlı Bağ-Kur primi ödeyenlerin, prim ödedikçe emekli aylıklarında azalma yaşanabilir. Özellikle Bağ-Kur sigortalılarının ödediği primler üzerinden elde edecekleri emekli maaşı, her ay prim ödedikçe 25-30 TL arasında bir düşüş gösterebilir. Bu durum, esnaf ve tarım Bağ-Kur’u kapsamında prim ödeyenler için de geçerlidir. Esnaf Bağ-Kur primleri, asgari ücretin %34,5’i oranında belirlenmiş olup, peşin ödeme yapıldığında bu tutar bir miktar düşse de, sonuç olarak emekli maaşı üzerindeki olumsuz etki devam etmektedir.
Peki, bu durum neden böyle gerçekleşir? Türkiye’de emeklilik maaşı hesaplanırken, primlerin yüksekliği kadar, bu primlerin hangi dönemlerde ve ne kadar süreyle ödendiği de büyük bir öneme sahiptir. Özellikle asgari ücret üzerinden uzun yıllar prim ödemesi yapanların maaşları, düşük seviyelerde kalma eğilimindedir. Çünkü emeklilik hesaplamalarında son yıllarda ödenen primlerin tutarı, emekli maaşı üzerinde büyük bir etki bırakır. Asgari ücret seviyesinden prim ödemesi yapanların emeklilik maaşı, belirli bir seviyenin üzerine çıkamazken, daha yüksek kazançlar üzerinden prim ödeyenlerin maaşları daha fazla artış gösterebilir.
Yüksek Prim Ödemelerinin Sağladığı Avantajlar
Özgür Erdursun’un dikkat çektiği bir diğer önemli nokta, yüksek prim ödeyenlerin daha yüksek emekli maaşı alabileceği yönündedir. Eğer çalışan kişi, asgari ücretin çok üzerinde prim ödemeleri yapıyorsa, bu durum emekli maaşına olumlu bir şekilde yansıyabilir. Örneğin, asgari ücretin 7,5 katına kadar prime esas kazanç (PEK) bildirimi yapanların emekli maaşı aylık olarak 450-500 TL arasında artış gösterebilir. Bu da, brüt maaşı 150 bin TL’ye kadar olan kişilerin daha yüksek bir emekli maaşı alma olasılığını güçlendirmektedir. Yani, asgari ücret seviyesinde prim ödeyenlerin emekli maaşlarında düşüş yaşanırken, daha yüksek gelir düzeyinde prim bildirimi yapanların maaşları belirgin şekilde artabilir.
Bu avantajı değerlendirmek için, çalışanın prime esas kazanç miktarını doğru bir şekilde belirleyip yüksek seviyeden prim ödemesi yapması gerekmektedir. Özellikle maaşı yüksek olan kişilerin, sigorta primlerinin gerçek maaşları üzerinden bildirilmesi, emeklilikte daha iyi bir gelir elde etmelerine olanak tanır. Dolayısıyla, yüksek prim ödemesi yapmak, uzun vadede emekli maaşına olumlu bir katkı sunan önemli bir faktördür.
Emeklilik Planlaması Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
Emeklilikte yüksek maaş almayı hedefleyenler için dikkat edilmesi gereken pek çok unsur vardır. Öncelikle, emeklilik yaşı, prim gün sayısı ve prime esas kazanç gibi faktörler bir arada değerlendirilmelidir. Türkiye’de emeklilik sistemi karmaşık bir yapıya sahip olduğundan, bireylerin prim ödemelerini uzun vadeli bir plan çerçevesinde yapmaları önemlidir. Ayrıca, prim ödemelerinin hangi sigorta koluna yapıldığı, yani SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı gibi sigorta kolları da emekli maaşı üzerinde farklı etkiler yaratabilir. Her bir sigorta kolunun kendine özgü maaş hesaplama yöntemleri bulunur ve bu durum bireyin gelecekte alacağı maaşı doğrudan etkiler.
Özellikle serbest çalışanlar ve işverenler için Bağ-Kur primlerinin ne şekilde ödendiği kritik bir konudur. Daha düşük prim ödeme avantajı gibi görünen bazı seçenekler, uzun vadede emekli maaşında büyük kayıplara yol açabilir. Bu nedenle, emeklilik planlaması yapılırken yalnızca bugünkü kazançlar değil, emeklilikte ihtiyaç duyulacak maaş seviyesi de göz önünde bulundurulmalıdır.
Yüksek prim ödemesi yapmak, emekli maaşını artırmak için etkili bir yöntemdir. Ancak bu artışın gerçekleşmesi için primlerin düzenli ve yüksek seviyeden ödenmesi gerektiği unutulmamalıdır. Emeklilikte rahat bir yaşam sürmek isteyenler, emeklilik planlamalarını yaparken prim ödemelerini ve prime esas kazançlarını titizlikle takip etmelidir.