Geçmişte Son 7 Yıl Kuralları Belirleyiciydi
Türkiye'de milyonlarca çalışanın beklediği emeklilik düzenlemeleri için büyük bir değişiklik kapıda. Yıllardır tartışmalara konu olan SSK ile Bağ-Kur arasındaki prim gün farkını dengelemek amacıyla yeni bir reform hayata geçiriliyor. Emeklilik sürecinde etkili olan ve adaletsizlik yarattığı düşünülen 'son 7 yıl kuralı' artık kaldırılıyor. Yapılacak değişiklikle birlikte, çalışanların emeklilik sürecinde daha eşit şartlara sahip olması hedefleniyor. Mevcut sistemde, SSK’lılar 7200 gün prim ödeyerek emekli olabilirken, Bağ-Kur’lular için bu süre 9000 gündü. Bu fark, birçok kişinin emeklilikten önce kurumsal değişikliğe giderek avantaj elde etmeye çalışmasına yol açıyordu. Şimdi ise bu dengesizliği sona erdirecek bir uygulamaya geçiliyor. Yeni düzenlemeyle birlikte tüm sigortalılık süresince hangi kurumdan daha fazla prim ödenmişse, o esas alınacak.
2008 yılından önce sigortalı olan kişiler için uygulanan mevcut sistemde, emekliliğe hak kazanacakları son 2520 gün yani yaklaşık 7 yıl içinde hangi kuruma daha fazla prim ödedilerse, o kurumun emeklilik şartlarına tabi oluyorlardı. Bu çerçevede, Bağ-Kur’lu bir kişi emekliliğine yakın dönemde SSK’ya geçiş yaparak, SSK’lıların daha avantajlı prim şartlarından faydalanabiliyordu. Böylece Bağ-Kur'dan çıkıp SSK’ya geçenler yaklaşık beş yıl daha erken emekli olma şansını yakalıyordu. Ancak uzmanlar, bu uygulamanın uzun vadede sistem içinde büyük bir dengesizlik yarattığını ve sosyal güvenlik yapısının temel prensiplerine zarar verdiğini sık sık dile getiriyordu. Emeklilik hakkı elde etmek için yapılan bu geçişlerin sosyal güvenlik sisteminde ilave yük oluşturduğu ve prim ödeme dengesini bozduğu da yapılan eleştiriler arasında yer alıyordu.
Bu eski sistem, özellikle esnaf ve küçük işletme sahipleri arasında yaygın bir tercih haline gelmişti. Ancak devlet, sosyal güvenlik yapısını daha sürdürülebilir ve adil hale getirmek amacıyla, sigortalıların emeklilik kurumunu yalnızca son yıllarındaki tercihlerine göre belirlemek yerine, tüm çalışma hayatını kapsayacak şekilde düzenlemeye karar verdi.
Yeni Sistem: Tüm Prim Ödeme Süreci Esas Alınacak
Hayata geçirilecek yeni düzenleme ile birlikte artık sadece son yıllardaki prim ödemeleri değil, bir çalışanın tüm sigortalılık dönemi boyunca hangi kuruma daha fazla prim yatırdığına bakılacak. Böylece SSK'ya geçiş yaparak erken emekli olma stratejilerinin önü kapanacak ve herkesin gerçek sigorta geçmişine göre emeklilik işlemleri gerçekleştirilecek. Bu değişiklikle birlikte, sosyal güvenlik sisteminde daha adaletli ve şeffaf bir yapı oluşturulması hedefleniyor. Artık sadece son 7 yılda yapılan prim ödemeleri değil, baştan sona çalışma hayatı boyunca biriken primlerin toplamı belirleyici olacak.
Özellikle 2008 sonrasında çalışma hayatına atılanlar için bu yeni sistem kalıcı bir yapı olacak. Böylece yıllarca Bağ-Kur’a prim ödeyip son anda SSK’ya geçerek avantaj elde etme uygulamasına son verilecek. Bu durum hem sosyal güvenlik kurumlarının mali dengesini koruyacak hem de gerçek çalışma süresine dayalı bir emeklilik hakkı doğmasını sağlayacak. Devlet, bu yeni yaklaşımıyla sosyal güvenlik sistemini geleceğe daha sağlam bir şekilde taşımayı planlıyor.
Küçük Esnafa Erken Emeklilik Umudu
Yapılacak düzenlemeler küçük esnafı da yakından ilgilendiriyor. Yeni sistemin getirdiği değişimle, bakkal, berber, manav, çay ocağı işletmecisi gibi küçük işletme sahiplerinin emeklilik süreçlerinde de ciddi iyileştirmeler yapılması öngörülüyor. Bu kişilerin SSK'lı çalışanlarla eşit şartlarda emekli olabilmesi için beş yıl daha erken emeklilik hakkı verilmesi planlanıyor. Böylece küçük esnafın uzun prim gün sayısı nedeniyle yaşadığı mağduriyet önemli ölçüde giderilecek.
Özellikle düşük gelirli esnaf için erken emeklilik imkânı, hem sosyal adaleti güçlendirecek hem de daha fazla vatandaşın sistem içinde kalıcı olmasını sağlayacak. Bu da devletin sosyal güvenlik gelirlerinde süreklilik yaratmasına katkı sunacak. Küçük işletme sahiplerinin yoğun taleplerini dikkate alan bu adım, hem ekonominin canlı tutulması hem de sosyal güvenliğin güçlendirilmesi açısından kritik bir gelişme olacak.
SSK ve Bağ-Kur arasındaki uçurumu kapatacak bu yeni düzenleme, sadece bireysel emeklilik süreçlerini değil, genel olarak sosyal güvenlik sisteminin geleceğini de şekillendirecek. Çalışma hayatına yeni atılanlar için baştan itibaren doğru sigorta tercihinin önem kazanacağı yeni dönemde, daha adil ve sürdürülebilir bir sosyal güvenlik yapısının temelleri atılmış olacak.
