Gıda İsrafının Boyutları ve Nedenleri
Türkiye'de her yıl milyarlarca dolarlık gıdanın çöpe gitmesi büyük bir ekonomik ve sosyal sorun yaratıyor. Bu duruma dur demek için harekete geçen İstanbul Ticaret Odası (İTO), "Gıdada İsrafa Son" adlı geniş çaplı bir kampanya başlattı. Kampanya kapsamında ilk aşamada en az 100 bin kişiye ulaşılması ve bilinçlendirme çalışmalarıyla israfın azaltılması hedefleniyor.
İstanbul Ticaret Odası tarafından başlatılan bu girişimin temel amacı, Türkiye'de yılda 19 milyon tonu bulan gıda israfının önüne geçmek. Bu devasa miktar, yaklaşık 43,3 milyar dolarlık bir kayba denk geliyor. İTO Başkanı Şekib Avdagiç’in öncülüğünde yürütülen kampanya, konunun ciddiyetine dikkat çekmek ve kamuoyunu bilinçlendirmek amacıyla düzenlenen bir basın toplantısıyla duyuruldu.
Avdagiç, gıda israfının en büyük nedenlerinden birinin bilinçsiz tüketim olduğunu vurguladı. İnsanların ihtiyaçlarından fazlasını satın alması ve bunu tüketemeden çöpe atması, israfın en yaygın nedenleri arasında yer alıyor. Ayrıca, gıda israfının yalnızca tüketim aşamasında değil, üretim, işleme ve satış süreçlerinde de meydana geldiğini belirtti. Bu durumun, ekonomik kayıpların yanı sıra, doğal kaynakların gereksiz kullanımına da yol açtığını söyledi.
İsrafın Ekonomiye Etkileri ve Çözüm Önerileri
Türkiye'nin 2025 yılı bütçesinin 14,5 trilyon TL olduğu göz önüne alındığında, gıda israfının ülke ekonomisine etkisi daha net ortaya çıkıyor. Yalnızca bu israfı önleyerek bile bütçenin %12’sine denk gelen bir tasarruf sağlanabilir. Avdagiç, bu kaybın önüne geçilmesi durumunda, üretimde verimliliğin artacağını, gıda fiyatlarının dengeleneceğini ve genel ekonomik refahın yükseleceğini ifade etti.
Gıda israfının önüne geçmek için en önemli adımlardan biri eğitim. Bu noktada, tüketicilerin bilinçlendirilmesi kadar üreticilerin ve satıcıların da sürece dahil edilmesi gerekiyor. İTO, kampanya kapsamında farklı sektörlerden insanları eğiterek gıda israfını minimuma indirmeyi amaçlıyor. Avdagiç, "Ödediğimiz para, bir şeyin tamamıyla bize ait olduğu anlamına gelmez. Eğer biz gereksiz yere gıda israf ediyorsak, bu israf nedeniyle aç kalan her bireyin vebali hepimizin üzerindedir" diyerek konunun toplumsal sorumluluk boyutuna da dikkat çekti.
Eğitim Programı ve Hedef Kitle
İstanbul Ticaret Odası’nın başlattığı bu proje, geniş kapsamlı bir eğitim programını da içeriyor. Planlanan eğitimler, gıda israfının önlenmesine yönelik bilgi aktarımını sağlamak amacıyla dört farklı gruba yönelik gerçekleştirilecek. Bu gruplar üreticiler, satıcılar, hizmet sektörü çalışanları ve okullardaki öğrencilerden oluşuyor. Öğrencilerin küçük yaşlardan itibaren bilinçlendirilmesi, satıcı ve üreticilerin ise ticari faaliyetlerini daha verimli hale getirmesi hedefleniyor. Eğitimler, temel gıda israfı konularını içeren iki başlık altında toplam 90 dakika sürecek.
Bu büyük çaplı projeye İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, İstanbul İl Ticaret Müdürlüğü, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Ticaret Borsası, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Gıda Perakendecileri Derneği, İstanbul PERDER, Birleşmiş Markalar Derneği, Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği, Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği ile Türkiye Oteller Birliği destek veriyor.
İstanbul Ticaret Odası, paydaşlarıyla birlikte bu projeyi hayata geçirerek hem ülke ekonomisine hem de toplumsal farkındalığa önemli bir katkı sağlamayı amaçlıyor. Gıda israfının azaltılması, sadece ekonomik kayıpların önüne geçmekle kalmayıp aynı zamanda sürdürülebilir bir gelecek için de büyük bir adım olacak.
