Faiz İndiriminde Beklentiler Güçleniyor
Kasım ayında açıklanan enflasyon verileri, piyasa beklentilerinin üzerinde gelmesine rağmen, faiz indirimi yönündeki beklentileri artırdı. Aylık bazda %2,24 artan tüketici enflasyonu, yıllık enflasyonu %47,09’a geriletti. Bu düşüş, özellikle gıda fiyatlarındaki artışın Merkez Bankası tarafından geçici bir etki olarak değerlendirilmesiyle faiz indirim ihtimalini güçlendirdi. Enerji, gıda, içecek, sigara ve altın hariç tutulan çekirdek enflasyon, aylık bazda %1,53’e gerileyerek son üç yılın en düşük seviyesine ulaştı. Piyasa analistleri, bu veriler ışığında 26 Aralık’ta gerçekleşecek Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında 100-150 baz puanlık bir faiz indirimi ihtimalinin kuvvetlendiğini belirtiyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre mal grubu enflasyonu aylık %2,54 artarken, yıllık bazda %39,05’e geriledi. Hizmet enflasyonu ise aylık %1,61 artış göstererek daha önceki aylardaki yüksek seyrinden uzaklaştı. Yıllık hizmet enflasyonu %67,89 seviyesinde hesaplandı. Bu eğilim, hizmet sektöründeki fiyat katılığının azalmaya başladığını gösteriyor. Özellikle çekirdek enflasyondaki düşüş eğilimi, enflasyonla mücadelede pozitif bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Gıda ve Kira Enflasyonunun Etkileri
Kasım ayında gıda ve içecek grubu, enflasyonun yükselmesinde başlıca etkenlerden biri oldu. Bu gruptaki fiyatlar aylık %5,1 oranında artış gösterdi ve toplam enflasyona 1,23 puanlık bir katkı sağladı. İşlenmemiş gıda ürünlerinde %9’luk bir artış görülürken, taze meyve ve sebzelerdeki %18’lik fiyat artışı dikkat çekti. Taze sebze ve meyve grubundaki yıllık enflasyon ise %91,16 seviyesine ulaştı. Diğer yandan, giyim ve ayakkabı grubundaki sezon indirimleri sayesinde %0,25’lik bir düşüş yaşandı. Konut grubu, %2,4’lük aylık artışıyla toplam enflasyona 0,4 puan katkıda bulundu.
Kira enflasyonu, Merkez Bankası’nın dikkat çektiği önemli alanlardan biri olmaya devam ediyor. Kasım ayında kira fiyatları %4,18 oranında artarken, yıllık bazda kira enflasyonu %109 seviyesinde gerçekleşti. Bu durum, kira fiyatlarının kontrol altına alınmasının zorluğunu bir kez daha ortaya koyuyor. Üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise kasım ayında aylık %0,66 artış gösterdi. Bu durum, tüketici fiyatları üzerindeki maliyet baskısının azalmaya başladığına işaret ediyor.
Borsa İstanbul ve Piyasa Tepkileri
Enflasyon verilerinin açıklanmasının ardından Borsa İstanbul’da hareketlilik yaşandı. Bankacılık endeksi %4,5’in üzerinde bir yükseliş gösterirken, BİST100 endeksi %2’nin üzerinde değer kazandı. Uzmanlar, piyasanın Merkez Bankası’nın faiz indirimine alanı olduğunu düşündüğünü ve bu beklentiyi fiyatladığını belirtti. Özellikle bankacılık hisseleri bu süreçte öne çıktı ve yatırımcılara cazip getiriler sundu.
Ekonomik göstergelerdeki olumlu değişim, politika yapıcıların dezenflasyon sürecine olan güvenini artırdı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, ekonomi programına duyulan güvenin dezenflasyon sürecini desteklediğini belirtti. Yılmaz, yıllık enflasyondaki azalışın 2024 Mayıs’ına göre 28,4 puana ulaştığını ifade etti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de benzer bir değerlendirme yaparak, hizmet enflasyonundaki yavaşlamanın belirgin hale geldiğini ve enflasyon beklentilerinin iyileşme gösterdiğini vurguladı. Şimşek, son iki aydaki yüksek gıda enflasyonuna rağmen yıllık mal enflasyonunun %40’ın altına gerilemiş olmasının önemine dikkat çekti.
Tüm bu gelişmeler, Türkiye ekonomisinin enflasyonla mücadelede mesafe kat ettiğini ve faiz indirimi politikalarının desteklenebileceğini gösteriyor. Ancak özellikle kira enflasyonu ve gıda fiyatları gibi kontrol dışı alanlardaki riskler, politika yapıcılar için dikkatle izlenmesi gereken unsurlar olmaya devam ediyor.