Tüketici ve Reel Kesimde Belirgin Artış Dikkat Çekti
Türkiye ekonomisine duyulan güven, mart ayında önemli bir artış göstererek son iki yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre ekonomik güven endeksi şubat ayında 99,2 olarak kaydedilmişken, mart ayında yüzde 1,6 oranında yükselerek 100,8 değerine çıktı. Bu yükseliş, ekonomik beklentilerdeki olumlu havanın güçlendiğini ve piyasaların gelecek döneme dair daha umutlu olduğunu gösteriyor.
Ekonomik güven endeksinin 100 puanın üzerine çıkması, genel ekonomik görünümdeki iyimserliği temsil ediyor. Endeksin bu seviyeye en son Mayıs 2023'te ulaştığı göz önünde bulundurulduğunda, mart ayındaki yükselişin anlamı daha da belirginleşiyor. İki yıllık aradan sonra tekrar bu seviyeye gelinmiş olması, yatırımcıların ve tüketicilerin ekonomik sürece daha güvenle baktığını gösteriyor.
TÜİK’in mart ayına ilişkin detaylı raporunda, farklı sektörlerdeki güven seviyeleri ayrı ayrı ele alındı. Buna göre tüketici güven endeksi mart ayında yüzde 4,6 oranında yükselerek 85,9 seviyesine çıktı. Bu artış, hane halklarının kişisel mali durumları ve genel ekonomik görünüm konusundaki beklentilerinin iyileştiğine işaret ediyor. Tüketici güveninin uzun bir süredir 100 seviyesinin altında seyretmesi, bu artışı daha da anlamlı hale getiriyor.
Reel kesim, yani imalat sanayi güven endeksi ise yüzde 0,4 oranında artış göstererek 103,2 değerine ulaştı. Sanayi üreticilerinin ekonomik beklentilerinin pozitif yönde geliştiği bu veriyle ortaya konuluyor. Özellikle üretim kapasitesi, yeni siparişler ve genel faaliyet koşulları açısından değerlendirildiğinde imalat sektöründeki iyimser hava dikkat çekici düzeyde artmış durumda.
Hizmet sektöründe ise güven endeksi sınırlı bir artış gösterdi. Mart ayında bu alandaki endeks yüzde 0,2 oranında yükselerek 114,4 değerini aldı. Özellikle hizmet sunan işletmelerin istikrar beklentisi ve müşteri talebindeki canlanma, bu yükselişi destekleyen başlıca unsurlar arasında yer aldı.
Perakende ve İnşaat Sektörlerinde Sınırlı Geri Çekilme Yaşandı
Mart ayındaki genel ekonomik güven artışına rağmen bazı sektörlerde gerileme kaydedildi. Perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 2,5 oranında düşerek 113,4'e geriledi. Bu alandaki düşüşte özellikle stok seviyeleri, satış beklentileri ve mevcut iş durumu gibi faktörler etkili oldu. Yine de endeksin 100’ün üzerinde kalması, sektörün genel anlamda iyimser bir pozisyonda olduğunu gösteriyor.
İnşaat sektörü de mart ayında hafif bir düşüş yaşadı. Bu sektörde güven endeksi yüzde 0,5 oranında azalarak 88,9 olarak ölçüldü. Bu geri çekilme, inşaat firmalarının alınan siparişlerdeki azalma ve malzeme maliyetlerindeki artış gibi sorunlara karşı temkinli yaklaştığını ortaya koyuyor. Özellikle son dönemde faiz oranlarının etkisiyle inşaat sektöründeki hareketliliğin dalgalanma göstermesi, güven endeksine de yansıdı.
Ekonomik güven endeksi, genel anlamda 0 ile 200 arasında bir değer aralığında ölçülmekte. 100 puan eşik değeri olarak kabul edilirken, bu seviyenin üzerindeki değerler genel ekonomik duruma dair olumlu algının güçlendiğini; altındaki değerler ise ekonomik beklentilerde olumsuz bir hava olduğunu ifade ediyor. Mart ayında 100’ün aşılması, Türkiye ekonomisine yönelik algının olumluya döndüğünün açık bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Bu yükselişin devamlılık gösterip göstermeyeceği ise önümüzdeki aylarda hem iç dinamiklerin hem de küresel ekonomik gelişmelerin seyrine bağlı olacak. Ancak mevcut veriler, ekonomiye olan güvenin yeniden inşa edildiğini ve aktörlerin geleceğe daha umutla baktığını ortaya koyuyor.
