İşgücüne Katılım Oranı Yükseldi
Türkiye ekonomisinde işgücü piyasasına dair göstergeler, 2025 yılı mart ayında pozitif bir eğilim sergiledi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre, mart ayında mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı yüzde 7,9 seviyesine gerileyerek bir önceki aya kıyasla 0,3 puanlık düşüş yaşadı. Bu dönemde işsiz sayısı ise 65 bin kişi azalarak toplamda 2 milyon 807 bin kişiye düştü. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 6,5 olarak gerçekleşirken, kadınlarda ise bu oran yüzde 10,6 olarak ölçüldü. Bu veriler, kadınların işgücü piyasasında karşılaştıkları yapısal zorlukların devam ettiğine işaret ederken, genel olarak işsizlikteki düşüş ekonomide toparlanma sinyallerinden biri olarak değerlendirildi.
İstihdamda ise anlamlı bir artış yaşandı. Mart ayında istihdam edilen kişi sayısı, bir önceki aya kıyasla 391 bin artarak 32 milyon 597 bine yükseldi. Böylece mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı yüzde 49,2’ye ulaştı. Cinsiyet bazında değerlendirildiğinde ise erkeklerin istihdam oranı yüzde 66,9, kadınların istihdam oranı ise yüzde 31,9 olarak kaydedildi. Bu veriler kadınların istihdama katılımındaki düşük oranların sürdüğünü ve toplumsal cinsiyet temelli farklılıkların işgücü piyasasında belirginliğini koruduğunu gösteriyor.
Mart 2025 verilerine göre işgücüne katılım oranında da artış kaydedildi. Bir önceki aya göre 325 bin kişilik artışla toplam işgücü sayısı 35 milyon 404 bine yükseldi. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 0,4 puanlık artışla yüzde 53,4 seviyesine çıktı. Erkeklerde bu oran yüzde 71,6 olurken, kadınlarda yüzde 35,7 düzeyinde gerçekleşti. Kadınların işgücüne katılım oranı, istihdam oranlarındaki dengesizlikle paralel şekilde oldukça düşük seviyelerde kalmaya devam etti.
Genç nüfus açısından işsizlik oranı ise yükseliş gösterdi. 15-24 yaş aralığını kapsayan genç kesimde işsizlik oranı mart ayında yüzde 15,1 seviyesine çıktı. Bu oran bir önceki aya göre 0,1 puanlık bir artışı temsil ediyor. Genç erkeklerde işsizlik oranı yüzde 11 olarak ölçülürken, genç kadınlarda bu oran yüzde 22,6’ya kadar çıktı. Genç kadınlar arasında işsizliğin yüksek seviyelerde olması, eğitimden işe geçiş süreçlerinde yapısal sorunların sürdüğünü ve daha fazla destek mekanizmasına ihtiyaç duyulduğunu ortaya koyuyor.
Ortalama Çalışma Süresi Arttı, Atıl İşgücü Oranı Yükseldi
Mart ayı istihdam verileri sadece işsizlik oranlarındaki değişimi değil, çalışanların mesai süresi gibi önemli detayları da gözler önüne serdi. Bu dönemde istihdam edilen ve iş başında bulunan bireylerin mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi 0,3 saat artarak 43,7 saate ulaştı. Bu artış, ekonomik faaliyetlerdeki canlılığın iş sürelerine de yansıdığını gösteriyor.
Ancak olumlu verilerin yanında dikkat çeken bir diğer gelişme de atıl işgücü oranındaki yükseliş oldu. Mart ayında mevsim etkisinden arındırılmış atıl işgücü oranı 0,3 puanlık artışla yüzde 28,8 seviyesine çıktı. Bu oran; işsizler, zamana bağlı eksik istihdam edilenler ve potansiyel işgücünde yer alanları kapsıyor. Aynı dönemde zamana bağlı eksik istihdam ile işsizlerin oluşturduğu bütünleşik oran yüzde 17,9 olarak hesaplanırken, işsiz ve potansiyel işgücünü birlikte ele alan oran yüzde 20,1 olarak tahmin edildi. Bu veriler, her ne kadar işsizlik oranında düşüş gözlemlense de, işgücü piyasasında verimlilik ve yeterli istihdam olanaklarının henüz istenilen seviyeye ulaşmadığını ortaya koyuyor.
Genel tabloya bakıldığında, mart ayında işsizlik oranında kaydedilen düşüş ve istihdam sayısındaki artış, Türkiye işgücü piyasasında kısa vadede olumlu gelişmeler yaşandığını gösteriyor. Ancak özellikle kadınlar ve gençler başta olmak üzere bazı gruplarda işsizlik oranlarının yüksek seviyelerde kalması, bu ilerlemelerin toplumsal bazda dengeli bir şekilde dağılmadığını gösteriyor. Bu nedenle uzun vadede sürdürülebilir ve kapsayıcı bir istihdam politikası geliştirilmesi gerektiği görülüyor.
